Ratunku za chwilę mam rozmowę o pracę! – czyli jak ujarzmić stres przed rozmową kwalifikacyjną.
Myśląc o poszukiwaniu pracy, zazwyczaj do głowy przychodzą nam dwie kwestie, przygotowanie dokumentów aplikacyjnych oraz rozmowa z rekrutrem. Mimo, że stworzenie profesjonalnego CV często przysparza nam trudności, to nie obawiamy się tego tak bardzo, być może jest to powód dlaczego, niekiedy nie przykładamy się do tego zadania. Jednak spotkanie z osobą, która będzie nas oceniać i decydować o możliwości podjęcia współpracy lub odrzucać naszą kandydaturę, najczęściej przyprawia nas o dreszcze a podczas rozmowy nierzadko nas paraliżuje, dekoncentruje i spawie że w konsekwencji nie wypadamy pozytywnie.
Przyczyny tego stanu są różne, od nie przygotowania się do procesu poszukiwania pracy, brak doświadczenia w prezentowaniu swojej kandydatury, mówienia o sobie, po predyspozycje większej podatności na stres, spowodowane niskim poczuciem pewności siebie i niepewności.
Nie ma jednego leku rozwiązującego powyższe problemy, jednak można zmniejszyć napięcie przed spotkaniem i o tym po krótce chciałabym napisać.
Poszukiwanie pracy to proces a nie jednorazowe zdarzenie, musisz założyć, że znalezienie pracy zajmie Ci kilka lub kilkanaście tygodni. Osoby z dużym doświadczeniem zawodowym lub mające kompetencje szczególnie poszukiwane na rynku pracy mają szanse być szybciej zatrudnione. Można na to spojrzeć przez pryzmat problemu albo potraktować ten okres jako czas przygotowania się do spotkania z potencjalnym pracodawcą.
Kiedy udało się nam przejść przez sito ocen naszych dokumentów aplikacyjnych, czeka nas drugi etap oceny tym razem umiejętności autoprezentacji. Kandydat zyskuje w oczach rekrutera, gdy może zaprezentować swoje przygotowanie do spotkania, pokazuje tym samym zaangażowanie i motywację do podjęcia współpracy z firmą publikującą ogłoszenie. Dlatego niezmiernie ważne jest aby zebrać informacje, o które będziemy pytani, a które stworzą wraz z naszymi kompetencjami obraz profesjonalnego kandydata.
Wybierając się na rozmowę musisz mieć informację o firmie, do której aplikujesz, czym się zajmuje, jakie ma plany rozwojowe, w czym odnosi sukcesy, z kim współpracuje , kto jest jej konkurentem, na jakim obszarze działa, itp. Wiedza ta jest podstawą, rozmowy o Twoim miejscu w firmie, znając zakres obowiązków stanowiska, o które się ubiegasz, możesz być przygotowany na pytania dotyczące konkretnych działań na rzecz rozwoju firmy. Nie mając szerszego kontekstu, trudno będzie Ci w przekonywujący sposób uargumentować skuteczność i adekwatność Twoich zadań.
Wchodząc do sali, w której będzie odbywało się spotkanie warto jest wiedzieć z kim będziesz rozmawiał. Czy jest to rekruter, osoba z zarządu czy sam pracodawca. Informacja ta znacząco wpłynie na Twoje spotkanie i przebieg Waszej rozmowy. Spotkanie inaczej poprowadzi rekruter, który ma za zadnie znaleźć najlepiej dopasowanego kandydata do wymagań stawianych na konkretne stanowisko ale nie jest emocjonalnie związana z firmą jak sam pracodawca, pracownik firmy natomiast może nie być przygotowany merytorycznie do prowadzenia takich rozmów, dlatego możesz oczekiwać mniej profesjonalnego ale też być może mniej oficjalnego spotkania jak podczas rozmowy z przedstawicielem firmy rekrutacyjnej.
Wydaje się to oczywiste, nie mniej jednak napisze, że podczas rozmowy o prace, musisz wiedzieć na jakie stanowisko właśnie aplikujesz. Jeśli masz za sobą wysłanych wiele aplikacji a do tego jesteś bardzo zestresowany, może okazać się, że jednak zasadne jest przypomnienie sobie przed wejściem jak nazywa się stanowisko i jakie stawione są wymagania wobec kandydatów.
Pytanie, którego należy się spodziewać dotyczy Twojego doświadczenia zawodowego, zastanów się, które z doświadczeń będzie najbardziej intersujące z punktu widzenia pracodawcy, które kompetencje potrzebne do przyszłej pracy powinieneś omówić, które doświadczenia będą ciekawym dopełnieniem do Twojego profilu zawodowego. Być może nie wszystkie miejsca pracy, które wpisałeś w CV są związane z przyszłym zawodem ale może działania lub zadnia, które wykonywałeś są uniwersalne i potrzebne w każdym miejscu pracy. Musisz to wiedzieć, musisz to wcześniej przemyśleć, zastanowić się nad uzasadnieniem, wypisać sobie wcześniej te informacje, które będziesz chciał aby zostały wypowiedziane podczas rozmowy.
Jednym ze sztandarowych pytań, dotyczy naszych mocnych i słabych stron, najlepiej jeśli znasz siebie na tyle aby wiedzieć o czym opowiedzieć, uwzględniając specyfikę pracy tzn. co powiedzieć aby nie odstraszyć i aby nie koloryzować. Jeśli masz obawy czy dobrze dobrałeś odpowiedzi możesz poszukać w Internecie przykładów podanych przez rekruterów, ale najlepiej jeśli zgłosisz się przed spotkaniem do uczelnianego biura karier na konsultacje z doradcą.
Warto mieć ze sobą wszystkie dokumenty potwierdzające zdobyte kwalifikacje, referencje oraz wszelkie zaświadczenia, które wzmocnią Twoją pozycję. Nie oznacza, to, że podczas każdej rozmowy będziemy proszeni o ich pokazanie, jednakże brak ich gdy rekruter będzie chciał mieć do nich wgląd na pewno zwiększy nasz dyskomfort podczas rozmowy.
Przed spotkaniem rekrutacyjnym pamiętaj, że ważne jest także przygotowanie aspektu logistycznego. Dostając zaproszenie na rozmowę, otrzymasz także informację o jego miejscu, pamiętaj aby wcześniej sprawdzić dokładną lokalizację, przemyśl sposób dotarcia na spotkanie oraz trasę. Szczególnie w dużych aglomeracjach, problem z utrudnianiami ruchu spowodowany zatorem drogowym, wypadkami komunikacyjnym, awarią, przebudową itp., znacząco wpływają na czas dotarcia do wskazanego miejsca. Nie stwarzaj sobie dodatkowych czynników stresujących, szczególnie tuż przed rozmową, zadbaj o to aby wcześniej oszacować czas, który potrzebujesz na dotarcie pod wskazany adres. Bądź chwilę wcześniej aby uspokoić oddech, znaleźć odpowiedni pokój, potwierdzić swoje przybycie i spokojnie poczekać na zaproszenie. Jeśli nie masz pewności czy dobrze ocenisz czas potrzebny na dotarcie lub nie znasz dobrze miasta, pojedź we wskazaną lokalizację kilka dni wcześniej i zobacz ile zajęło Ci to czasu, jak wygląda trasa czy są informację o planowanych remontach, zmianach w organizacji ruchu na drogach.
Jak Cię widzą tak Cię piszą, stare powiedzenie ale nadal aktualne szczególnie podczas procesów rekrutacyjnych. Spotkanie należy traktować jako oficjalne, dlatego wymagany jest strój biznesowy – elegancki. Powinieneś czuć się wygodnie ale efekt powinien przynosić skojarzenie z profesjonalizmem i strojem adekwatnym do rodzaju spotkania. Jeśli nie jesteś pewien jaki strój wybrać, sprawdź w jakich strojach pracują pracownicy firmy do której aplikujesz, jednak jeśli w samej firmie dozwolone jest noszenie na co dzień ubrań mniej oficjalnych, to podczas Twojej rozmowy o prace, wygląd powinien świadczyć także o Twojej motywacji .
Pamiętaj o posiłku w ciągu dnia i zadbaj o nawodnienie organizmu, samo spotkanie to wystarczająco duży wydatek energetyczny, organizm potrzebuje energii i wody. Dbając o to abyś nie zasłabł tuż przed rozmową z powodu głodu lub odwodnienia, zjedz i napij się wody wcześniej! Burczenie brzucha podczas rozmowy, nie zwiększy Twoich szans u pracodawcy a już na pewno nie wzmocni Twojej samooceny.
Pozytywna wizualizacja choć przez wielu niedoceniania, znacząco wpływa na nasze uspokojenie, jeśli wcześniej nauczysz się ją stosować i wystarczająco często będziesz ćwiczyć. Wyobrażaj sobie przebieg samego spotkania, jak wchodzić do pomieszczenia, czekasz aż gospodarz poda Tobie dłoń (w obecnych czasach, raczej przywitacie się słownie), wskaże miejsce gdzie masz usiąść i zaczniesz się przygotowywać do spotkania. Może zaproponuje Ci wodę, zgódź się to pomoże gdy zaschnie Ci w ustach lub gdy będziesz potrzebował chwili aby zastanowić się nad odpowiedzią. Wyobraź siebie, że rekruter zadaje Ci pytania, które wcześniej sobie przygotowałeś, albo które chcesz aby zapytał. Zwizualizuj sobie swoje odpowiedzi, każdą po kolei. Możesz mówić na głoś i siebie nagrywać aby później odsłuchać albo zobaczyć jak odpowiadasz i co mówisz. To świetne ćwiczenie, które pozwoli mieć kontrolę nad treściami, skierowanymi do Twojego odbiorcy. Przeprowadź wizualizacje do końca, pamiętaj aby mieć przygotowane pytania do rekrutera, następnie podziękuj za spotkanie i wyjdź z pomieszczenia. Im częściej będziesz ćwiczył wizualizację, tym Twoje poczucie przygotowania do spotkanie będzie wzrastać a tym samym i przekonanie o tym, że sobie poradzić będzie większe. Pamiętaj aby wizualizacje były pozytywne! Ćwiczenie to ma Cię uspokoić i pomóc, nie zwiększyć obawy przed niewiadomą i różnorodnością scenariuszy, które mogą nas zaskoczyć.
Zastanawiacie się co jeśli obawiamy się, że spotkanie może nie być przyjemne, słyszeliście przecież o sprawdzaniu kandydata jak sobie radzi w sytuacjach stresujących? W dużej mierze zależy to od stanowiska, na które aplikujesz, czy jest wymagana odporność na stres, zazwyczaj takie informacje znajdziecie w ofercie pracy. Najczęściej trudne sytuacje dla kandydatów to pytania, na które kandydat nie zna odpowiedzi lub nie wie, w jaki sposób odpowiedzieć aby rekruter ocenił wypowiedź pozytywnie. Zdarzają się także sytuacje zaskakujące, których nie spodziewamy się podczas rozmowy, mają one za zadania sprawdzić jak poradzimy sobie w danej sytuacji. Jeśli chcesz być przygotowany na taki scenariusz, proponuje kontakt z doradcą zawodowym biura karier, który podpowie jak zachowywać się w trudnych warunkach, możecie też przećwiczyć wspólnie taką przykładową sytuację.
Jak ciało reaguje na stres. Gdy jesteśmy w sytuacji stresującej nasz oddech się spłyca, przyspiesza lub wstrzymuje, dłonie drżą, a zapach oddechu niekiedy odstrasza rozmówcę. Dotleniony organizm jest spokojniejszy i lepiej funkcjonuje a koncentracja mocniejsza. Gdy jesteś chwilę przed rozmową, usiądź na krześle, poczuj swoje ciało. Oprzyj plecy o krzesło, nogi mocno postaw na podłodze, ręce połóż swobodnie na kolanach, głowę podnieś lekko do góry. Skup się na oddechu, powoli i głęboko wdychaj powietrze nosem a wydychaj delikatnie ustami, możesz liczyć w myślach aby Twoja uwaga dotyczyła już tylko oddechu. Oddychaj tak długo abyś poczuł, że „masz kontakt” ze swoim ciałem, że jesteś dotleniony i spokojniejszy.
Twoja twarz także zyska, na tym ćwiczeniu nie będziesz już sino- blady, a wzrok rozbiegany i przestraszony. Ważne jest to jakie skojarzenie będzie miał rekruter gdy tylko Cię zobaczy, pamiętaj o Efekcie pierwszego wrażenia:
20 pierwszych gestów – sposób wejścia do pomieszczenia, uścisk dłoni, sposób siedzenia na krześle
20 pierwszych słów – w jaki sposób rozpoczynasz rozmowę, ton głosu, głośność wypowiedzi
20 pierwszych sekund – utrzymywanie kontaktu wzrokowego, odpowiadanie z uśmiechem na twarzy, komunikacja niewerbalna
Stres jest zawsze mocniej odczuwalny gdy brakuje nam snu, rozmowa kwalifikacyjna wymaga od nas dużo energii dlatego wyśpij się noc prze spotkaniem, czas przygotowania jeśli to możliwe zorganizuj z wyprzedzeniem aby godziny poprzedzające rozmowę dały Ci możliwość odpoczynku, relaksu i pozytywnego nastawienia.
Stres nie musi być Twoim wrogiem a sprzymierzeńcem w sytuacjach nowych, trudnych, będących wyzwaniem. Siła Twoich emocji motywuję Cię do działania, wprowadzania zmian, wyznaczania nowych wyzwań. To co powoduje w Tobie stres to obawa przed tym, że powiesz coś czego nie chcesz aby wybrzmiało, że zachowasz się w sposób dla Ciebie nieadekwatny do wydarzenia, że nie będziesz znał odpowiedzi, że nie zrozumiesz pytania.
Na większości tych obaw możesz zaradzić wcześniej dobrze się przygotowując, ćwicząc wypowiedzi, chodząc na rozmowy rekrutacyjne „ dla sportu” aby trenować swoje zachowanie podczas rekrutacji (rozmowy o stanowiska pracy, na których bardzo Ci nie zależy, mogą to być np. prace dorywcze).
Dodatkowo często zapominamy o tym, że rekruter to też człowiek i rozumie, sytuację w jakiej się znalazłeś a jego nastawienie będzie przyjaźniejsze, jeśli że zauważy, że Twoja motywacja i przygotowanie do spotkania jest wprost proporcjonalne z jego podejściem do spotkania z Tobą.
Wraz ze zdobyciem doświadczenia w autoprezentacji a także przygotowaniem do spotkań, nauczysz się bez kolizyjnie przechodzić przez wszystkie etapy rekrutacji, stając się ekspertem w tym temacie.
Dla upewnienia się, czy jesteś dobrze przygotowany do rozmowy z rekruterem lub efektywnego rozpoczęcia procesu przygotowania się do rozmowy rekrutacyjnej zachęcam do korzystania z profesjonalnych porad prowadzonych przez doświadczonych doradców kariery !!
Zapraszamy do kontaktu online!!
Przygotowała: Ewelina Misiewicz
