Asertywność w pracy – nie daj się wykorzystać!
Wchodząc na rynek pracy zdobywamy nowe doświadczenia zawodowe i życiowe. Z pierwszych zatrudnień chcemy wynieść dla siebie jak najwięcej, wykazać się i rozwijać. Najczęstsze rzeczy słyszane przez nas w miejscu pracy to ,,wpiszesz to sobie do CV”, ,,zdobędziesz cenne doświadczenie, które wykorzystasz w przyszłości”. To wszystko jest prawdą, ale pod płaszczykiem wielkich korzyści z przyszłości niejednokrotnie dajemy się wykorzystywać. W tym artykule dowiesz się:
- Czy przystawanie na wszystkie polecenia szefa pomogą w odniesieniu sukcesu zawodowego?
- Jaki wpływ na przyjmowanie dodatkowych obowiązków ma nasza pewność siebie?
- Jak możemy odmówić szefowi?
Zaczynając pracę chcemy wykazać się i pokazać od jak najlepszej strony. Bierzemy na siebie coraz więcej nowych obowiązków, przystajemy na prośby szefa i zostajemy po godzinach. Z czasem mamy za dużo na głowie, nie wyrabiamy się i tracimy poczucie sprawczości. Mamy wrażenie, że nie wpływamy na nasze życie zawodowe. Niestety to prosta droga do wypalenia zawodowego. Nie ma tutaj słowa o możliwości na sukces, ponieważ badania wskazują, że to właśnie osoby asertywne zarabiają około 20-25% więcej i szybciej awansują niż te, które nie dbają o swoje potrzeby. Wynika z tego, że brak nieugiętości i uporu może oddalić nas od zawodowych osiągnięć. Asertywność w pracy jest zatem niezbędna!
Czym zatem jest asertywność? To nie tylko umiejętność mówienia NIE. Czasem to nie wystarczy! O postawie asertywnej możemy mówić wtedy, kiedy dana osoba jest pewna siebie, ale nie zarozumiała. Dąży do samorealizacji i pozytywnej oceny swojego ,,ja”. Asertywni dobrze czują się ze swoimi wartościami, uczuciami i potrzebami. Potrafią ich bronić i być sobą, dzięki czemu nie frustrują się wchodząc w rolę kogoś kim nie są. Będąc asertywnym szanujemy nie tylko swoje potrzeby, ale także rozmówcy, nie musimy się z kimś zgadzać, ale zawsze możemy odmówić, jeżeli coś nam nie pasuje. Kiedy obydwie strony są asertywne, łatwiej dojść do kompromisu zadowalającego wszystkich.
Po tym opisie wyraźnie widać, że nie musimy zgadzać się na każdą prośbę. Ale skąd czerpać asertywność zwłaszcza w nowym środowisku? Wszystko zaczyna się od pewności siebie!
- Popatrz na siebie jak na osobę wartościową.
- Doceniaj swoje sukcesy i nie porównuj się z innymi.
- Wiedząc, że jesteś kompetentny i ceniony nie będziesz musiał/a brać na siebie więcej obowiązków, aby udowodnić coś komuś.
- Pracujesz tak samo dobrze jak inni. I tak samo dobrze wywiązujesz się ze swoich zobowiązań.
Pomyśl również jakie przekonania powstrzymują cię od bycia asertywnym. Może uważasz, że za mało się starasz, albo za mało pracujesz? Poszukaj faktów, które potwierdzają twoje zdanie o sobie. Prawdopodobnie nie znajdziesz na to dowodów! Możliwe, że to nie są realne problemy, tylko męczące nas myśli. Jeżeli znalazłeś/aś sytuacje, które potwierdzają negatywne myśli, spróbuj poszukać kontrprzykładów. Zrewiduj i przejrzyj w głowie ostatnie tygodnie pracy. Na pewno znajdziesz przykład wskazujący na twoje zaangażowanie lub skrupulatność. Dzięki temu zabiegowi będziesz mieć pełen obraz sytuacji. Na przykład zdarza się nam nie domknąć danego projektu, ale na ogół jesteśmy obowiązkowi! Co wskazuje na to, że nie musimy brać na siebie obowiązków, tylko dlatego, że uważamy iż za mało się staramy. Właśnie udało nam się udowodnić, że tak nie jest.
Żeby wzmocnić samoocenę, chwal się zasługami i efektami swojej pracy. Jak inaczej szef ma cię dostrzec? Nawet drobne sukcesy zasługują na mówienie o nich. Przedstawiajmy się jako osoby sprawcze i efektywne, dzięki temu będziesz mieć możliwość poproszenia o podwyżkę! Dużo łatwiej operuje się konkretnymi sytuacjami i faktami niż mówieniem ogólnie. Innym sposobem na wzmocnienie pewności siebie, a co za tym idzie, asertywności, jest poznanie swoich zasobów i mocnych stron. Możesz zapytać znajomych, w czym jesteś dobry/a, a także wykonać testy osobowościowe w Biurze Karier! Sprawdź w czym się wyróżniasz, to pomoże Ci poczuć się bardziej wartościowym. Każdy z nas ma dużo zalet, o których często nie ma pojęcia! Ich świadomość będzie twoim sprzymierzeńcem.
Jeżeli wcześniej nie zachowywaliśmy się asertywnie, początki mogą być niełatwe. Jednym ze sposobów są małe kroki. Jeśli trudność sprawia nam odmówienie komuś, powiedz tej osobie jakie towarzyszą ci uczucia. Jak zrobić to w praktyce?
Koordynator projektu prosi cię, żebyś dzisiaj dokończył sprawozdanie. Możesz powiedzieć:
,,Jest mi przykro, ale nie zrobię tego.”
,,Trudno mi odmówić, ale nie dam rady.”
,,Z przykrością muszę odmówić.”
Będąc asertywnym nie musimy się tłumaczyć, ale na początek jest to spore ułatwienie. Koordynator słysząc taki komunikat nie powinien mieć problemów ze zrozumieniem naszych odczuć w tej sytuacji. Kolejnym sposobem jest unikanie słów nie mogę czy muszę (np. nie mogę tego zrobić). Zamiast nich możemy użyć słów: wolę, wybieram, jest to dla mnie ważne, zdecydowałem/am, mam inne plany (np. wolę dokończyć moje bieżące obowiązki).
W asertywnej komunikacji najważniejsze jest pamiętanie o swoich potrzebach oraz traktowanie rozmówcy jak równego sobie. Nie zapominajmy, że zawsze możemy powiedzieć nie, kiedy nie chcemy czegoś zrobić. Dzięki asertywnej postawie będziemy postrzegani jako osoby pewne siebie. Wykonując swoje obowiązki i nie obarczając się cudzymi możemy postrzegać się jako osoby sprawcze, mające wpływ na otoczenie. Takie działania wzmacniają samoocenę i pozwalają na życie zgodne z naszymi wartościami. Asertywna postawa jest nam zatem niezbędna do zrównoważonego funkcjonowania i swobodnej współpracy z innymi ludźmi.
Jeżeli chcielibyście poznać swoje zasoby, dzięki którym możecie wzmocnić pewność siebie i asertywne postępowanie – zapraszamy na konsultacje do Biura Karier!
Źródła: ,,Asertywna na rynku pracy” – szkolenie I. Wołyniec-Sobczak
,,Wzmacnianie zachowań asertywnych u uczniów w wieku gimnazjalnym” A. Rzeźwicka
,,POKOCHAJ PONIEDZIAŁKI Jak poradzić sobie z wypaleniem zawodowym?” J. Karpeta
Autor: Angelika Rzeźwicka
